برگزاری نشست "بررسی نسبت دروس معارف اسلامی با هویت زن و خانواده"، سیزدهمین پیش نشست همایش بین المللی علوم انسانی و هویت ایرانیان
ارسال شده در تاریخ :
در تاریخ 15 دی ماه 1403 دانشکده الهیات و معارف دانشگاه شیراز میزبان برگزاری نشست تخصصی "بررسی نسبت دروس معارف اسلامی با هویت زن و خانواده" از سلسله پیش نشست های همایش بین المللی علوم انسانی و هویت ایرانیان با سخنرانی دکتر هادیه پرهیزکار عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه علوم پزشکی شیراز و همچنین دکتر طاهره سترگ عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه شیراز بود. این نشت توسط کمیته علوم انسانی و هویت زن و خانواده برگزار گردید.
در این نشست ابتدا دکتر پرهیزکار گفت به عنوان یک استاد نخستین وظیفه ما آموزش است و در آموزش هنگامی ما می توانیم بگوییم که یادگیری صورت گرفته است که مطلب آموزش داده شده با فراگیرنده یکی شود. در غیراینصورت یادگیری صورت نگرفته است. برای تدریس دروس معارف هم باید دقیقا چنین وضعیتی روی دهد تا بتوان گفت یک استاد درس معارف در وظیفه خود موفق بوده است. به گفته ایشان، مطالب منعکس شده در کتابهای دروس معارف نیز مطالبی سطحی هستند. به مرور زمان مطالب با هدف راحتتر و قابل فهم تر شدن بیشتر به سوی سطحی شدن و سخیف شدن رفته است. علاوه بر این سیستم آموزشی ما دچار مشکلاتی شده است که با انقلاب اسلامی و آرمان ها و دغدغه های آن سنخیتی ندارد. علاوه بر مشکلات مربوط به کتاب، اساتید نیز به ناچار درگیر مسائل حاشیهای همچون ارتقا شغلی و ... شده اند و این امر توجه آنها را از مهمترین وظیفه آنها یعنی آموزش منحرف کرده است. یک استاد درس معارف که باید دغدغه ای جز صیقل دادن روح و جان دانشجو نداشته باشد، به واسطه گرفتار شدن در سیستم بوروکراسی شغلی، از مهمترین وظیفه اش غافل شده است.
وی سپس به مسئله انعکاس هویت زن در دروس معارف پرداخت. به گفته دکتر پرهیزکار منابع در دروس معارف هیچ توجهی به هویت زنان، تفاوت های شخصیتی و وجودی زنان با مردان، ملزومات و هستی شناسی و نیز انسان شناسی زنان نیز نشده است. اما به جای آن به صورت مبسوط به وظایف و تکالیف زنان در این کتابها پرداخته شده است. بنابراین وقتی ابتدا هستی شناسی صورت نگرفته، هنگامی که بحث از وظایف و تکالیف در این کتابها می آید، شبهه ها وتردیدها بروز می کند.
برای شناخت زن ابتدا باید به قرآن رجوع کنیم؛ قرآن تمام مسائل را به صورت ریشه ای و بسیا ر زیبا حل می کند. اگر کسی قرآن را با جان و دل بپذیرد، دیگر بی اعتقادی و شک اهمیتی نخواهد داشت. ما چون ریشه ها را بررسی نمی کنیم در شاخ و برگ ها با شک و تردید مواجه می شویم و از عهده حل مشکلات بر نمی آییم.
قرآن بر اساس فطرت انسانهاست. پیامبر، امام خمینی و آیت الله خامنه ای هم بر اساس عمل کردند و موفق شدند. در قرآن نگاه جنسیتی بی ارزش است و خداوند در قرآن نگاهی متعالی و بسیار والا به زن دارد.
در ادامه دکتر سترگ نیز به بررسی دروس معارف دانشگاه ها پرداختند و گفتند، دروس معارف برای دانشجو هیچ جذابیتی ندارد. در مقابل فضای مجازی جذاب است و دانشجویان به سمت آن می روند. در این میان زنها از هویتشان بی خبرهستند و در تاریخ، فرهنگ، سیاست و جامعه به مسئله هویت زنان پرداخته نمی شود. در کتب دروس معارف نیز به مسئله هویت بطور مستقیم پرداخته نمی شود؛ بلکه باید از مضامین و مفاهیم چنین مسائلی را درک کنیم.
به گفته دکتر سترگ یک اصل اساسی در مسئله زنان، تکریم است. زن در منظر پیامبر به شدن مورد تکریم قرار دارد. در قرآن زن به شدت مورد تکریم است و نگاهی بسیار والا به زن وجود دارد اما زنان ما از این موضوع آگاه نیستند تلاش می کنند به طرق دیگر از جمله به روش تغییر پوشش و رفتار برای خود تکریم جلب کنند.کتب دروس عمومی بدون اینکه به مسائلی مهمی همچون تکریم زن از منظر قرآن و منابع دینی و پیامبر بپردازد، به سراغ حقوق وتکالیف رفته است و این مسئله درنهایت موجب دلسردی، دلزدگی و بی علاقگی دانشجویان نسبت به این دروس شده است.
در ادامه ایشان به نقد و بررسی کتاب دانش خانواده و جمعیت پرداختند. به گفته ایشان در این کتاب مخاطب شناسی صورت نگرفته است و رده سنی که مخاطب این دروس هستند به درستی مورد بررسی قرا نگرفته اند، لذا مطالبی در این کتاب مطرح شده که مناسب رده سنی مذکور نیست و دغدغه های آنها به هیچ عنوان در این کتاب مورد توجه نویسندگان قرار نگرفته است.
در پایان جلسه با پرسش و پاسخ دانشجویان و اساتید حاضر در جلسه به اتمام رسید.
در این نشست ابتدا دکتر پرهیزکار گفت به عنوان یک استاد نخستین وظیفه ما آموزش است و در آموزش هنگامی ما می توانیم بگوییم که یادگیری صورت گرفته است که مطلب آموزش داده شده با فراگیرنده یکی شود. در غیراینصورت یادگیری صورت نگرفته است. برای تدریس دروس معارف هم باید دقیقا چنین وضعیتی روی دهد تا بتوان گفت یک استاد درس معارف در وظیفه خود موفق بوده است. به گفته ایشان، مطالب منعکس شده در کتابهای دروس معارف نیز مطالبی سطحی هستند. به مرور زمان مطالب با هدف راحتتر و قابل فهم تر شدن بیشتر به سوی سطحی شدن و سخیف شدن رفته است. علاوه بر این سیستم آموزشی ما دچار مشکلاتی شده است که با انقلاب اسلامی و آرمان ها و دغدغه های آن سنخیتی ندارد. علاوه بر مشکلات مربوط به کتاب، اساتید نیز به ناچار درگیر مسائل حاشیهای همچون ارتقا شغلی و ... شده اند و این امر توجه آنها را از مهمترین وظیفه آنها یعنی آموزش منحرف کرده است. یک استاد درس معارف که باید دغدغه ای جز صیقل دادن روح و جان دانشجو نداشته باشد، به واسطه گرفتار شدن در سیستم بوروکراسی شغلی، از مهمترین وظیفه اش غافل شده است.
وی سپس به مسئله انعکاس هویت زن در دروس معارف پرداخت. به گفته دکتر پرهیزکار منابع در دروس معارف هیچ توجهی به هویت زنان، تفاوت های شخصیتی و وجودی زنان با مردان، ملزومات و هستی شناسی و نیز انسان شناسی زنان نیز نشده است. اما به جای آن به صورت مبسوط به وظایف و تکالیف زنان در این کتابها پرداخته شده است. بنابراین وقتی ابتدا هستی شناسی صورت نگرفته، هنگامی که بحث از وظایف و تکالیف در این کتابها می آید، شبهه ها وتردیدها بروز می کند.
برای شناخت زن ابتدا باید به قرآن رجوع کنیم؛ قرآن تمام مسائل را به صورت ریشه ای و بسیا ر زیبا حل می کند. اگر کسی قرآن را با جان و دل بپذیرد، دیگر بی اعتقادی و شک اهمیتی نخواهد داشت. ما چون ریشه ها را بررسی نمی کنیم در شاخ و برگ ها با شک و تردید مواجه می شویم و از عهده حل مشکلات بر نمی آییم.
قرآن بر اساس فطرت انسانهاست. پیامبر، امام خمینی و آیت الله خامنه ای هم بر اساس عمل کردند و موفق شدند. در قرآن نگاه جنسیتی بی ارزش است و خداوند در قرآن نگاهی متعالی و بسیار والا به زن دارد.
در ادامه دکتر سترگ نیز به بررسی دروس معارف دانشگاه ها پرداختند و گفتند، دروس معارف برای دانشجو هیچ جذابیتی ندارد. در مقابل فضای مجازی جذاب است و دانشجویان به سمت آن می روند. در این میان زنها از هویتشان بی خبرهستند و در تاریخ، فرهنگ، سیاست و جامعه به مسئله هویت زنان پرداخته نمی شود. در کتب دروس معارف نیز به مسئله هویت بطور مستقیم پرداخته نمی شود؛ بلکه باید از مضامین و مفاهیم چنین مسائلی را درک کنیم.
به گفته دکتر سترگ یک اصل اساسی در مسئله زنان، تکریم است. زن در منظر پیامبر به شدن مورد تکریم قرار دارد. در قرآن زن به شدت مورد تکریم است و نگاهی بسیار والا به زن وجود دارد اما زنان ما از این موضوع آگاه نیستند تلاش می کنند به طرق دیگر از جمله به روش تغییر پوشش و رفتار برای خود تکریم جلب کنند.کتب دروس عمومی بدون اینکه به مسائلی مهمی همچون تکریم زن از منظر قرآن و منابع دینی و پیامبر بپردازد، به سراغ حقوق وتکالیف رفته است و این مسئله درنهایت موجب دلسردی، دلزدگی و بی علاقگی دانشجویان نسبت به این دروس شده است.
در ادامه ایشان به نقد و بررسی کتاب دانش خانواده و جمعیت پرداختند. به گفته ایشان در این کتاب مخاطب شناسی صورت نگرفته است و رده سنی که مخاطب این دروس هستند به درستی مورد بررسی قرا نگرفته اند، لذا مطالبی در این کتاب مطرح شده که مناسب رده سنی مذکور نیست و دغدغه های آنها به هیچ عنوان در این کتاب مورد توجه نویسندگان قرار نگرفته است.
در پایان جلسه با پرسش و پاسخ دانشجویان و اساتید حاضر در جلسه به اتمام رسید.
