نظر به محوریت همه ­جانبه ­ی نهاد دانشگاه در تحولات یک کشور و جایگاه رشته­ های علوم انسانی از میان رشته­ های دانشگاهی در تأمین و تحکیم بنیان ­های فرهنگی جامعه، رشته­ های علوم انسانی محق­ترین مرجع برای ترسیم حدود هویت جمعی و تعیین مؤلفه ­های روح ملّی به حساب می ­آیند. پایش تحولات نرم و علی ­الدوام مؤلفه ­های ثابت هویتی در نسبت با متغیرهای کنترل ­ناپذیر جهانی و ارزیابی چگونگی اثربخشی  این تحولات از جهت نحوه و میزان نقش ­آفرینی آنها در تقویت یا استحاله­ ی هویت جمعی از منظر و در افق نگاه و رویکردی تمدنی، بی­ شک رسالت انحصاری و بی­ بدیل این رشته ها را در مجموعه ­ی رشته­ های دانشگاهی تشکیل می ­دهد.

     بر این اساس، پژوهشکده هویت و سبک زندگی ایرانیان دانشگاه شیراز در چهارچوب طرحنامه ­ی (پروژه) جامعِ هویت­­ پژوهانه­­ ی خویش ، دومین همایش بین المللی دوسالانه ی خود – در اردیبهشت 1404 – را به محور «علوم انسانی و هویت ایرانیان» اختصاص داده است و تلاش دارد که از این رهگذر، بستری برای بازاندیشیِ نخبگان علوم انسانی در خصوص رویکردهای موجود در باب نحوه و میزان نقش ­آفرینی رشته­ های دانشگاهی علوم انسانی در ترسیم هویت ایرانیان، کارکردهای بالفعل و فرصت­های موجود برای این رشته ­ها در این خصوص و همچنین چالش ­ها، آسیب­ ها و موانع موجود در این میان را فراهم سازد.

     در نهایت نیز ایجاد فضای گفتگو و تضارب آراء برای چاره ­اندیشی ­ها و ارائه­ ی راهکارها در راستای نیل به وضعیت مطلوب و آرمانی در نقش ­آفرینی فعال، فزاینده و راهبردی رشته­ های مورد بحث در تعیین و تحکیم مختصات هویت جمعی ایرانیان در منظومه ­ای منسجم و در افق نگاهی تمدنی سرلوحه­ ی کار همایش پیش روست. امید است که این تلاش برای جلب پژوهش ­ها و درانداختن گفتگوهای محققانه میان نخبگان علوم انسانی در موضوع هویت، عاملی مؤثر در برانگیختن و به خودآگاهی آوردن دغدغه­ ای جمعی و طلیعه­ ا­ی فرخنده­ برای به خانه آوردن این موضوع و شکل ­گیری گفتمانی در خصوص هویت ایرانی باشد که برای نخستین بار در تاریخ یک سده­ ی اخیر کشور، طلایه ­داری آن را نهاد محِقّ دانشگاه به مثابه نهاد فرهنگ­ ساز و مبدأ تحولات کشور به عهده گرفته است.

    شایان ذکر است که نخستین همایش بین المللی هویت ایرانیان که توسط پژوهشکده­ ی هویت و سبک زندگی ایرانیان دانشگاه شیراز در اریبهشت 1402 برگزار گردید «با توجه به ضرورت ارزیابی و بازنگری سیاست­ های هویتی در گام اول و چهل سال پس از انقلاب اسلامی» عمدتاً بر محور نخست طرحنامه­ ی جامع خود یعنی مبانی نظری موضوع مورد بحث (مشتمل بر نظریات، گفتمان ­ها و مؤلفه ­های شکل ­دهنده و تحکیم­ بخش به هویت ایرانیان) و بعضاً سیاستگذاری­ های مربوط به آن در گفتمان جمهوری اسلامی تمرکز یافته و با عنوان «هویت ایرانیان: مبانی، الگوها، سیاست­ها و ارزیابی» به تشکیل کمیته­ های تخصصی، فراخوان مقالات، برگزاری پیش­ نشست ­ها و نهایتاً نشست­ های تخصصی با دعوت از فعالان پژوهشی متخصص و سخنرانان ویژه در حوزه­­ های حکمت اسلامی، حقوق و سیاست­ های هویتی (به ویژه در دو موضوع چالشی زن و جوان ایرانی)، جامعه ­شناسی (به ویژه با محوریت گفتمان فرهنگی انقلاب اسلامی)، تعلیم و تربیت، ادبیات و هنر، و تاریخ و باستان­ شناسی مبادرت ورزید.

    دستاوردهای ارزشمند همایش نخست که علاوه بر مجموعه ­ی مقالات تخصصی و نیز تجربه­ های عملی برگزاری همایش، تشکیل «پژوهشکده­ هویت و سبک زندگی ایرانیان» در دانشگاه شیراز و مراکز پژوهشی تخصصی ذیل آن را شامل می ­گردد، اکنون مؤونه­ ی ارزنده­ای است که پشتوانه­ ی برگزاری همایش دوم در سطحی تخصصی­ تر و مسئله محو­رانه ­تر محسوب شده و به مدد آن، می ­توان به آینده­ ای روشن برای گفتمان­ سازی پیرامون موضوع سرنوشت ­ساز هویت ایرانیان در سطح فرهنگ نخبگانی و شکل گیری ادبیاتی دانشگاهی در این خصوص امید داشت که بستر تحقق نقش فعال و اثربخش دانشگاه به مثابه نهاد پیشگام در فرهنگ­ سازی و برسازنده­ ی زیرساخت ­­ها و بنیان ­های فرهنگی برای سایر سطوح و نهادهای فرهنگی کشور – اعم از آموزش و پروش، صدا و سیما و فضای مجازی – را تشکیل می ­دهد.
 

اهداف همایش بین ­المللی علوم انسانی و هویت ایرانیان:

    با لحاظ همه­ ی آنچه که گفته شد و به منظور تحقق هدف گذاری­ های اولیه ­ی طرح نامه جامع پژوهشکده، اهداف مشخص همایش بین­ المللی علوم انسانی و هویت ایرانیان بدین قرارند: 

1. بررسی و ارزیابی ظرفیت­ های آموزشی رشته­ های علوم انسانی از حیث نقش ­آفرینی در ترسیم هویت ایرانیان
2. بررسی و ارزیابی ظرفیت­ های پژوهشی رشته­ های علوم انسانی از حیث نقش آفرینی در ترسیم هویت ایرانیان
3. بررسی و ارزیابی ظرفیت­ های گفتمان ­سازی رشته­ های علوم انسانی در موضوع هویت ایرانیان در سطح بین الملل
4. بررسی و ارزیابی ظرفیت­ های تعامل و اثربخشی رشته­ های علوم انسانی بر سایر نهادهای فرهنگی فرهنگ ساز – مشخصاً سه نهاد عمده­ ی آموزش و پروش، صدا و سیما، و فضای مجازی – در موضوع هویت ایرانیان